Saturday, 28 December 2024

 

సం.. సా.. సం.. కవిత్వం 


* తే... సంగమిస్తూనె నేనుగా సర్దు సలిపి

సుఖమను దుఃఖ కళలను సూత్ర మాయె

చరిత చెప్పిన విధముగా చప్పరింత

చనువు ఏకమై సంబర చేష్ట లుడికె

.........


సుఖమను దుఃఖ సూత్రముయు చూపులమాయ ఫలమ్ము సౌఖ్యమున్ 

వికసిత భావ లక్ష్యముయు విద్దెలతీరునుమార్పు చేరుటన్ 

మకతిక మర్మజీవమగు మార్గము శోభన పర్వమేయగున్ 

సకలము కర్మలేయగుతయు సాక్షిగ జీవనయాత్ర బంధమున్ 

......

తే..కవి హృదయము ద్రవించెను కావ్యమగుటె

సవ్వసాచి గా శృంగారం సమయ మందు

హృదయ వాంఛల కలయిక హాయి గొలుపె

చిక్కు కున్న ముసుగులో న చీకు లొలుకె

......


కవి హృదయమ్ము కావ్యమును కాలము బట్టియువ్రాయు సౌఖ్యమున్ 

భవిత సమమ్ము గాంచుటయు భాగ్యము నిచ్చెడి పద్ధతీ గతిన్ 

రవి సహజమ్ము చూపులగు రమ్యతకూర్చ విధానమే యగున్ 

యువ మధురమ్ము చెంతసుఖమూ ప్రభవమ్ము గనౌను ప్రేమయున్ 

.....


* తే.. మృదుమధుర వాత్సాయన మందహాస

మగువ మగనితో కలియుటే మన్మధ కేళి

చిరునగవులతో చిందులు చిత్ర మాయె

ఊహ కందని స్వర్గము ఉట్టి పడుట

......

మృదు వాత్సాయన మందహాసమదియే ముఖ్యమ్ము జీవమ్ముగన్ 

మదనాతీర్పుయు మన్మధా కళలుగన్ మానమ్ము సౌఖ్యమ్ముగన్

వ్యధ చిందుల్ చిరుచిత్రమున్ యానుమతీవాక్కుల్లె సంతోషమున్ 

మదియూహల్ కళ స్వర్గమున్ వయసుగన్ మానమ్ము సంతృప్తిగన్ 

......

* తే ..సలప రింపుల సల్లాపం సాగి సాగి

జిహ్వ చాపల్య కళలన్ని జైత్ర యాత్ర

అంత రంగాల ఆరాట ఆలుమగలు

ఆశ పాశమై ఆనంద అలుక గెలుపు

......

సల్లాపమ్ముగనే సాగి సమరమ్ సాధ్యమ్ము నిత్యమ్ముగన్ 

కల్లాలా యగుటన్ జిహ్వ మలుపుల్ కార్యమ్ము గానిత్యమున్ 

ముల్లోకాలన తీరు విద్దెలవే ముఖ్యమ్ము చాపల్యమున్ 

చల్లారింప మదీసమమ్ము కళగన్ చాతుర్య శృంగారమున్ 


.......


వేసవికాలం గాలుల్లాగా కొంచెం కొంచెం వీస్తావే 

 వర్షపు కాలం జల్లుల్లాగా కొంచెం కొంచెం తడ్పేవే 

 తరిమే తుంటరి తుఫానులా చుట్టేయచ్చుగా

 దరువే తప్పదు సుధామయీ చుట్టేయొచ్చుగా 


మదనార్తి తీవ్రతకు మందేమిటిటయ్యా?

 ఏముంది ఆలింగనం మందు, 

అదర చుంబనం అనుపానమూను 

 ఆదర్శ కలయకే ఆత్మీయం 


పంచ శరు బారికి చిక్కితి నీకు దక్కితి 

యెంచ గను చేరితి నక్కియు నీకు మొక్కితి 

వంచనను జేయక మక్కువ మీకు చూపితి 

సంచిత మమస్సును యెక్కువ మీకు పంచితి


శా.లోకంలో ననె మన్మధాకధలుగన్ లౌక్యమ్ము జూపే కళల్ 

లోకంలో వలపింతురే మధవతుల్ లోలత్వ భగుల్ కళల్ 

లోకంలో చెలి తేట లేనగవుగన్ కోలాట హాస్యా కళల్ 

లోకం లో భవ బంధ కుందువగనున్ కోపమ్ము జూపేకళల్


సకల చరాచరమయ జీవాళి నెల్ల 

సకలము కామ మయము దివ్యాతి దివ్వె 

మకుటముగాను వలగతి ఖ్యాతి భవ్య 

మొకటవ విద్య ప్రణితము తీవ్ర దృష్టి


పతి లేనీస్థితి కోర్కెలే గతిగనే పాఠమ్ము నేర్పే విధిన్ 

గతి వేషమ్ముమనస్సువడియే గమ్యమ్ము తెల్పేందుకున్ 

మతిలేకేనిజమున్ సుఖమ్ము కళలే మాయల్లె వెంటాడుటన్ 

రతికై రమ్మనె యాత్మ సోదరుని నారాటంబు గన్పట్టగన్


గుండెలో నిదురించే వలపంటే ప్రేమేగా 

 మొండిగా చెలి గాలి పిలుపంటే  ప్రేమేగా 

చండిగా పలుకంటే సహనమ్ము ప్రేమేగా 

 దండిగా దరువైన సుఖమాయ ప్రేమేగా  


ఉ.విన్నది చూపు కల్పనలు వెన్నెల నీడన కోర్కె ప్రేమగన్ 

కన్నియ మీద నా వలపు గాధము కూరుకు రాదు రేయి నా 

కెన్నడు గానమే మలువు క్షేమము నూరక యుండ లేక నా 

మన్నన జూపగా వలపు మార్గ పసందును తెల్ప గల్గగన్


*తే ..మొసుకు వచ్చెపల్లకిలాగ మొత్తుకొనక

ప్రకృతి ఒడిలో న మలుపులు పద్ధతి గాను

ఋతువు లు పిలుపు పొందుట ఋణము మల్లె

దాని కొరకేను కౌగిలి దరయు నీతి

........

మోసెను పల్లకీ మనసు మోత్తుకొనంకయు గాలిలాగగన్ 

ప్రాసలు కల్పసాగ కళ పాశము మాదిరి యూగ సాగగన్ 

మోసము లేని మోత కళ మోక్షము జూపెడి యవ్వనమ్ముయున్ 

ఆశల కొగిలే కరిగి యచ్చట ముచ్చట తీర్చ గల్గగన్ 


*తే... రాగ యనురాగ కళలన్ని రాటు తేలి

సరిగమల సుధ సహకార సమయమందు

సమరమే సంగమమై కళ సాక్షి యగుటె

నవ్య జీవితమునకు యే నాంది పలుకె

.......


చం.సరిగమలౌనుదున్నుటకు సాగెడి పంటకు నీరుచేరుటన్ 

పరిపరిగాలిశోక సహపాఠముతో కదలేను హాయిగన్ 

పరువపు లీలహేలగను పాదమునెంచియుయూగ సంగతిన్

చిరునగవేమనోమయముచిత్తముచేర్చ శుభంబు చేర్చగన్ 


*తే ...పూల పాన్పుల పైజంట పూర్తి కసియె

ఇచ్చి పుచ్చుకొనుట ముద్దు యీప్సితమగు

పంచు కొనె పరువపు లీల పలుకు హేళ

చిన్మయానంద శృంగార చిరుత పులియె

.......,

ఉ.పూర్తిగ పూలపాన్పు వశ పుణ్యపు జంటల ముద్దు ముచ్చటల్ 

స్ఫూర్తిగ యిచ్చిపుచ్చుకొను సూత్రపు సోకులు యీ ప్సితమ్ముగున్ 

కార్తిక వైభవమ్ముగను కామపు హేళ యు చిద్విలాసమున్ 

ఆర్తిగ పొందు సౌఖ్యమగు హాయిని గోల్పెడి యాటకౌగిలిన్

సం.. సా.. సం కవిత్వం 


తే

తే. గీ.మానవత్వపు సేద్యము మనసు నందు

మంచితనము గా మమతలై మనుగడకు లె

గుండె తడి ఆరకయె సాగు గుళ్ళ యగుటె

మనిషి తనముగా మహిమయై మంకు పట్టు

........


ఉ.మానవ సేధ్యమున్ మనసు మంచిని బట్టియు మార్గమేయగున్ 

మానము పంచబుద్ధిగను మాధురి పొందుట మంకుపట్టుగన్ 

మౌనము సాగుగుండెతడి మౌఖ్యమనంద శుభమ్ము కూడికన్ 

ధ్యానము సాగుగుళ్ళుయగు దాపరికమ్మగు వత్తిడేయగున్


*తే ..మనిషి కి మధుమాసముననే మధుర ఫలము

తాపము కు వసంతము గాను తల్ల డిల్లి

ప్రకృతి ఫలరాజ మగుటయే పండ్ల నందు

మామిడిది రాజస మధురం మనసు పంచు

...

మ. మధుమాసమ్మున మానసం యురకగా మాధుర్య మొoదేం దుకున్ 

విధితాపమ్మగు తల్లడిల్లిశుభమున్ విందార పండ్లు సొంతమున్ 

పదునైనా మది రాజసమ్ము సుఖమున్ ప్రాబల్య సంతోషమున్ 

నిధి కామమ్ముయు నిత్యసౌఖ్యమగుటన్ నిర్మల్ సు శోభల్ గతీ


తే ...సిగ్గుశరము లేనిది ప్రేమ సేతువగుటె

ఇష్టమైన కష్టముగాను యింతి తోను

కధలు కావులే జీవితం కాల మాయ

ఎంత తిన్నాతరగనిదే ఏలు ప్రేమ

........


ఉ.సిగ్గు శరమ్ము లేనిదగు ప్రేమల సేతువు కాపురమ్ముణన్ 

సిగ్గుతొ యిష్టకష్టములు యిన్తికి తప్పని దైన సౌఖ్యమున్ 

భగ్గుణ జీవితమ్ కదిలె బాధ్యత బంధము కాల మాయగన్ 

నెగ్గుకు వచ్చుప్రేమకళ నేతిగ గారెయు యిష్టమేయగున్


సం.. సా.. సం 


ఉ.నీ సహచర్యసంగీతకళ చిత్తతరఁoగము తట్టిలేపగన్ 

నా సహవాససందడితొ నన్నుగ నుంచక సంతసమ్ముగన్ 

నా సహ వాక్కుసర్వమను నమ్మక కోరిక తీర్చగల్గగన్ 

నా సహనమ్ము ప్రేమకళ నానుడి నిత్యము వైభవమ్ముగన్(1)


చం వన తరు వల్లికామదియు వాలుగ జూప గ నేస్తమాయనే 

ఘన దరి జేరి వాక్కులగు ఘాటుగ జిహ్వము జూప మాయగన్ 

స్థనభరితమ్ము యాయుధము సంధిగ కూడికకోరి చేరియున్ 

క్షణసుఖమైన యుద్ధమగుక్షామము తీర్చియుశాంతి మోక్షమున్   (2)


చం.కుసుమము లొల్లి వాసనను కూడియు శైలగ కన్యకామణిన్ 

పసయను వాడి నాడిగను పాఠ్య ఘనస్తనమేను వేణికన్ 

రసికత జూప సంగమము రాశిగయెక్కి సుఖమ్ము వేదికన్ 

పసగతి పొంద పాడియగు పాలనమేయగుతీరు యేలికన్ (3)


శా.సౌందర్యానికి వన్నెతెచ్చు మగువే సౌకర్య నేస్తమ్ముగన్ 

మాధుర్యానికి వన్నెతెచ్చుతెగువే మంత్రమ్ము గాప్రేమయున్ 

విందేపొందుగనున్ సుధామధురమున్ విశ్వాస సామర్ధ్యతన్ 

పందెమ్మున్ గెలుపోటమేను మహిళా ప్రాధాన్యతా సౌఖ్యమున్

Friday, 27 December 2024

 

నేటి చందస్సు పాఠము 


నిత్యము నీదయ నిర్మలమేయని సుధామనసవ్వ కలగానే 

 సత్యము తెల్పెద సాక్షిగ నీవు సమరమ్ము గనౌను కలగానే 

ముత్యపు మెర్పుగ నుండగ ముఖ్యము సమమ్మును చెంద కలగానే 

 పత్యము చేసియు సంతస సాదు పలుకౌను సుఖమ్ము కలగానే 


లక్షణభూషిత తుండయి భావ లయ లక్షణహేల కలగానే 

కక్షన భిక్షను పెట్టుత కర్కశము గాను శుభమ్ము కలగానే 

రక్షణ కల్గెను మాకును రంజక భావమ్మగు జీవ కలగానే 

శిక్ష నొసంగుట వాడెడిక్షేమ చెరితమ్ము విధమ్ము కలగానే


కాలము నీదయ కావ్యము నీది కళ లౌను జయమ్ము కలగానే 

జ్వాలలు కమ్మిన జాతర నీది జతగాను సుఖమ్ము కలగానే 

 మూలము నుండియు ధర్మము ముఖ్యము లయమ్మ భయమ్ము కలగానే 

 పాలన నీదియు పాలన నీది య యెతృప్తి సమమ్ము కలగానే 


 నవరాగము. భ భ భ భ  జ జ స గ

******


అద్దపు చూపుల ఆశలు దేనికీ 

 వద్దని మాటలు వాదన దేనికీ

 సర్దుకు పోదము సప్పుడు చేయకే

 

దుఃఖపు దారిన దూరుట దేనికీ 

 దక్కిన దానిని దాల్చక దేనికీ

తక్కువ యెక్కువ తప్పులు చేయకే 


 నిప్పుల మాటున నీరుగ దేనికీ 

 తప్పులు చేయుట దాహత దేనికీ

 నొప్పులు  నున్నను నోములు దీనికే 


 వాడిన వాటికి వాంఛలు దేనికీ 

 వీడిన చోటున వేషము దేనికీ

కూడిన కష్టము కూడిక దేనికే 


 పంతపు చూపుల పాఠము దేనికీ 

 శాంతము ఓపిక శాపము దేనికీ

 పొంతన చూపక పాఠము దేనికే 


 మౌనపు మార్గము మర్చుట దేనికీ

మానము మీరుత మార్గము దేనికీ

 జ్ఞానము నీదయ గర్జన చేయకే

UII UII UII UIU

**** 

నేటి హృదయ రాగము 


వీణపై నవరాగాలు పలికించనా 

మేనుపై సుమరాగాలు కురిపించినా 


నీటితో భవరోగాలు తొలిగించినా 

త్రాటిపై సుమయోగాలు జరిపించినా 


ఓ చెలీ ఓ హో చెలీ 


గాలితో హృదయాంతాలు తెరిపించినా 

జాలితో చిరుహాసాలు కలిపించినా 


వీధిలో నను తోయకే గెలిపించవా 

బాధలో నను ముంచకే మురిపించావా 


ఓ రాజ ఓహో రాజ


ఎదలోయలో కొలువైతివే మరిచేదెలా 

కథరోచ్చులో తెలుగైతివే కలిచేదెలా 


వదిలేయకే  కోమలీనువే సుఖ మివ్వలా 

పదిలమ్ముగా జాగృతీ విధి నవ్వలా 


ఓ చెలీ ఓ హో చెలీ 


సంధ్యలో శశిబింబమై పిలిచానుగా 

విద్యతో వినసొంపుగా పలికానుగా 


మాసమే మన కోసమై అరుదెంచెనే 

మౌనమే యిక యెoదుకే దరి నుంటినే 


ఓ రాజ ఓహో రాజ


చేరగా అనుమానమా కరుణించవా 

నెరుగా కను సైగలే గమనించవా 


తోటలో వన రాణివై అలరించవా 

 మాటతో మన హృద్యమై పలికించవా 


ఓ చెలీ ఓ హో చెలీ 


బంధమే నిలిచేనుగా యికనమ్మవే  

చిందులే యిక యేలనే యిక మానవే 

 

కడదాక తోడుగ నీడగా నడిపించవా  

పడి లేచి వీడకే దగ్గరే మురిపించినా


ఓ చెలీ ఓ హో చెలీ 

ఓ చెలీ ఓ హో చెలీ 

ఓ రాజ ఓహో రాజ

ఓ రాజ ఓహో రాజ


మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ


నా బాల్యము.. సీస పద్య మాలిక 


పూరిల్లుమాదియు పుల్లలు రాలుచూ 

పుడమిన బురదగా పురుడు పోయ 

బుడతగా యాటలు బుద్దిగా మట్టితో 

బంధమనేదియు పాఠమవగ 

లోకము నెటుజూడ శోకమే కన్పించు 

భిన్నప్రజలమధ్య భీతి గున్న 

అమ్మనెపుడు నేను ఆశ్చర్య పరిచె ద 

అమ్మ మాటలకునే నాడు చుండ 

నాన్న మటుకు చూపు నమ్మబలుకులౌను 

పరుగుదీసెద బండి పాట బట్టి 

గాలిపఠములనే గలగల యగరేసె 

గోళి లాటలు జూడ గొప్ప గుండె 

చెడుగుడు నాయాట చిరునవ్వు తెప్పించ

అష్టచెమ్మగనులే ఆట యాడ 

చదువుయన్న కినుకు చెప్పక తిరిగాను 

హృదయాల సందడే హాయి గొలిప 


తే. గీ. మరల రాదు బాల్యము చెప్ప మార్గ మిదియు 

ఎంత చెప్పిన తక్కువే యెంచ లేను 

బాల్య సంబరాలు గనుమా భావ మిదియు 

అట్టి రోజులు గనలేను ఆశ మదిలొ 


మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ

-****-

నేటి ఛందస్సు పాఠము దేవరా 


కాలమ్ము నీదేను కావ్యమ్ము మనసులో 

లీలౌను నీదారి దేవరా 

మూలమ్ము నీవేను ముఖ్యమ్ము వయసులో 

నేలౌక్యమే పూజ దేవరా 


 దేవాది దేవు డవైనావు యుగములో 

సేవించ వచ్చాను దేవరా  

సేవే నిజమ్మగు ని భక్తి వయసులో 

ప్రావీణ్య ముంచాను దేవరా 


నిత్యమ్ము నీమనసైనాను వయసులో

సత్యమ్ము చెప్పేది దేవరా 

పత్యమ్ము నీకొరకేనేను  వయసులో 

పత్యమ్ము లేకున్న దేవరా 


వ్యాసుండు వ్రాసెను గ్రంధాలు వయసులో  

దోసమ్ము లేకుండ  దేవరా     

భాసిళ్లు భారతి వేదమ్ము వయసులో   

వ్రాసేను నిత్యమ్ము దేవరా 


హంగుళ్లు చూపెను సంతోష వయసులో 

రంగుళ్ల భావమ్ము దేవరా 

భంగమ్ము సేయక భాగ్యమ్ము వయసులో

చెంగావి లక్ష్యము దేవరా  


దేవరా :: త .. భా త న మ య జ గు

*-----**

నేటి ఛందస్సు పాఠము..3


ప్రేమమ్మగునా నిష్పేయముగా 

ప్రేమమ్మగునా కాసారముగా 

ప్రేమమ్మగునా సందేహముగా 

ప్రేమమ్మగునా సమ్మోహముగా 


దాహమ్మగునా దాంపత్యముగా 

మొహమ్మగునా మోక్షత్వముగా 

దేహమ్మగునా ధాత్రుత్వముగా 

స్నేహమ్మగునా నేత్రుత్వముగా 


రాగమ్ములతో యోగమ్మగునా 

భోగమ్ములలో భోజ్యమ్మగునా 

రోగమ్ములలో భాగమ్మగునా 

యోగమ్ములలో యోగ్యమ్నగునా 


నామానసమే గాజేయగునో 

యే ముక్కలుగా నే రోజగునో 

నామార్గమునే కష్టమ్మగునో 

నా దేహముగా నష్టమ్మగునో 


సాగంగ సదా సమ్మోహనమా 

వేగంగ మదీ వైనమ్మమమా 

పోగాలములో మృన్వా హనమా 

భాగమ్ములలో విందారెదమా 


జ్ఞానా మదీయమ్మున్ కళలే 

నానా ప్రతాపమ్ముల్ కళలే 

ధ్యానా మనస్సమ్ముల్ కళలే 

ప్రాణాలు కర్మమ్ముల్ కళలే 


సుషమా.. త.. య.. భ. గ..


నేటి చెందస్సు పాఠము 1/1/2025 


కాలమ్ముయు నీదేయన కావ్యమ్మును నీవ్రాసే 

మూలమ్ముయు నీవేయగు ముఖ్యమ్ముగ నావ్రాతే 


తెల్లానివి నీవెల్గులు తెల్పాలని నేనుండే 

నల్లానివి నీచెడ్డవి నమ్మాలని నేనుండే 


యోగమ్ముయు నీవల్లన యోన్నత్యము నీమేలే 

రాగమ్ముయు నీదారియు రమ్యత్వము నీచూపే 


భోగమ్ముయు నీశాంతియు భోజ్యమ్ముయు యిష్టమ్మున్ 

రోగమ్ముయు  నీమార్గము కోపమ్ముయు నీమూలమ్


నానత్వము పోయేకథ యే కత్వము చేకూర్చే 

ఏకత్వమ్ము పోయేకథ ఆనేకము చుట్టూనే 


నేనిక్కడ నేకాకిని  నీవెక్కడ నున్నావో 

నానేస్తము నీవైతివి నీమాయలు యెన్నెన్నో 


యీనాడిక నీవేగతి యీ వేళయు సొంతమ్మో 

యేనాటికి కష్టమ్ములు యీజీవిత మంతమ్మో 



పూరేకు .... త  య  స  భ   మ.. UUI   IUUI ... IUUI IUUU

***

నేటి ఛందస్సు పాఠము.. గీత గాత్రం  2.1.


మేళయ్యె కాల మేదియో మేదారి స్వామీ 

జ్వాలల్లె కాపురమ్మూయో జాడ్యమ్ము స్వామీ 


కాపాడుమయ్యా మమ్ము దుష్కార్యమ్ము లెన్నో 

మాపాడు బుద్దే మమ్ము దున్మార్గమ్ము స్వామీ 


నీచేయుకర్మేలే విదీ కామ్యమ్ము గానే 

దోచేటి కాలమ్మే మదీ దొబ్బుచ్చు స్వామీ 


నీస్వేచ్చ ధర్మమ్మే స్థితీ నేమమ్ము లెన్నో 

నీసేవయేనాదీ నిధీ నేస్తమ్ము స్వామీ 


నీ మాయ చూపేలే గతీ నీమిధ్య లెన్నో 

నీ మార్గమే మాకూ గతీ నీతృప్తి స్వామీ 


దీపమ్ము వెల్గు జేయుమా దిక్సూచి నీవే 

పాపాలు మావి మార్చు మా పాఠ్యమ్ము స్వామీ 


నీ విద్యయే శంఖమ్ముగా నీమార్గ మేదో 

నీవిశ్వమే ధైర్యమ్ముగా నీ శక్తి స్వామీ 


లేదయ్యె  శాంతి ఎందుకో లేశమ్ము స్వామీ 

రాదయ్యె హాయి జీవమే వ్యర్థమ్ము స్వామీ 



దిక్సూచి.. త మ య ర  గ ( UUIU UUIU.. UUIUU